“Se duyên” ở đây chính là thụ phấn bổ sung cho cây bưởi. Đây được xem là biện pháp kỹ thuật rất quan trọng, quyết định tới tỷ lệ đậu quả ...

Trên địa bàn Hương Trạch có 2002 số hộ dân trồng bưởi với diện tích trồng là 460,6 ha, trong đó diện tích cho quả 400 ha. Cây bưởi được xem là một trong những cây chủ lực của xã đem lại thu nhập cho người dân.  Chủ yếu người dân trồng bưởi Phúc Trạch là giống bưởi đặc sản của huyện Hương Khê. Giai đoạn giữa tháng giếng đến đầu tháng 2 âm lịch là thời điểm bà con nơi đây thực hiện thụ phấn cho bưởi để tăng khả năng đậu quả.

Bà con của xã sử dụng hoa từ cây bưởi chua để thụ phấn cho cây bưởi Phúc Trạch không chỉ giúp tỉ lệ đậu quả tăng cao, mà chất lượng quả bưởi cũng tốt hơn, giúp tạo hương vị thơm hơi thanh cho quả bưởi. Hoa được chọn phải đều, cánh mịn, khi chấm thử vào lòng bàn tay phấn hoa màu vàng sẽ rời ra thì khả năng đậu quả khi cho thụ phấn sẽ cao hơn. Việc thụ phấn sẽ được lặp đi lặp lại nhiều lần để đảm bảo không bỏ sót, quả đậu nhiều hơn.

(Hoa từ cây bưởi chua được lựa chọn cẩn thận)

Với người trồng bưởi, quá trình thụ phấn là khoảng thời gian làm việc vất vả và khó khăn nhất. Công việc "thụ phấn" cho hoa bưởi đòi hỏi phải cẩn thận và tỉ mỉ với khối lượng công việc nhiều. Việc thụ phấn được thực hiện thủ công bằng tay, đối với những hoa thấp có thể dùng tay để thụ phấn, những hoa cao hơn có thể bắc ghế hoặc dùng thang hỗ trợ cho việc thụ phấn; cũng có thể dùng sào làm một đầu nhọn để cắm được hoa bưởi vào đó và tiến hành thụ phấn. Dùng hoa cho phấn quét phấn nên đầu nhụy của hoa cần thụ; mỗi hoa cho phấn thụ cho từ 8 - 10 hoa cần thụ. Tiến hành thụ phấn trong thời điểm hoa bưởi đang nở, có thể tiến hành thụ phấn bổ sung một hoặc nhiều lần. Trong những ngày nắng ráo bình thường, thực hiện 2 lần thụ phấn mỗi ngày, buổi sáng từ 8h đến 10h, buổi chiều từ 14h đến 16h. Thụ phấn bổ sung liên tục từ khi hoa nở đến khi hoa bắt đầu tàn.

(Anh Trần Văn Hậu, Sinh viên K16 – Khoa học cây trồng đang thực hiện thụ phấn cho hoa bưởi tại vườn nhà)

Ngoài việc thụ phấn, người dân sẽ tưới nước, vệ sinh, ngắt bỏ những bông hoa héo, không có khả năng sinh trưởng. Những chùm hoa nào đã đậu quả, người dân sẽ tỉa bỏ những hoa quả nhỏ và giữ lại những quả to để đảm bảo quả và cây phát triển tốt.

Với sự tỷ mỉ, cần cù, chịu khó của người dân hứa hẹn năm nay bưởi Phúc Trạch trên địa bàn xã Hương Trạch sẽ đem lại mùa vụ bội thu.